Hejt w sieci – co powoduje język nienawiści?

Internet to spektrum możliwości, ale i ogromnych zagrożeń. Za jedną z chorób cywilizacyjnych śmiało możemy uznać kierowanie czystej nienawiści do drugiego człowieka pod pretekstem redagowania toksycznych komentarzy. Jakie jeszcze oblicza może mieć hejt w sieci?

Ewolucja hejtu w dobie cyfryzacji i mediów społecznościowych

Media społecznościowe to kopalnia wiedzy, możliwości promocji marki i bezpośredniej relacji z drugim człowiekiem. Niestety stały się też idealną przestrzenią do praktykowania agresji. Dlatego dziś zawód influencera z jednej strony może pochwalić się popularnością i prestiżem. Z drugiej jednak strony trzeba przyznać, że jest to zawód, który niesie za sobą wiele zagrożeń. W dobie cyfryzacji i rosnącej popularności mediów społecznościowych hejt w sieci ewoluuje, zyskując nowe oblicza i narzędzia. Wcześniej bardziej anonimowe wpisy pełne nienawiści dziś mają potężniejszy zasięg i bardziej zróżnicowane formy – od trollingu, przez cyberprzemoc, po deepfake i manipulacje algorytmiczne. 

Co jest przyczyną internetowej agresji?

Agresja w przestrzeni online to złożony problem. Choć dziś jesteśmy w sieci nieco mniej anonimowi, niż np. 20 lat temu, to jednak obecne standardy komunikacji w internecie nadal mogą nadawać poczucie bezkarności. W sieci ludzie stają się odważniejsi i potrafią wypowiedzieć słowa, których nie odważyliby się mówić w bezpośredniej relacji. Na samą agresję składa się przede wszystkim szeroko pojęta życiowa frustracja. W mediach społecznościowych większość z nas niestety w pewnym sensie ,,filtruje” swoje życie, ukazując tylko te dobre momenty. Rzeczywistość rzecz jasna znacznie od tego odbiega. Jednak odbiorca otrzymuje obraz życia, które sam chciałby posiadać – nawet jeśli jest ono nierealne. A jest to prawdziwy cios, zwłaszcza dla osób z niskim poczuciem własnej wartości. Oczywiście nie warto w tym miejscu zachęcać do dzielenia się osobistymi dramatami. Warto jednak namówić odbiorcę, by tak jak przy oglądaniu fabularnego filmu, potrafił oddzielić fikcję od rzeczywistości.

Prawne wyzwania i nowe regulacje w walce z hejtem online

W Polsce walka z hejtem stoi przed znaczącymi wyzwaniami, ale także korzysta z nowych, coraz skuteczniejszych regulacji. Od 2025 roku obowiązują projekty ustaw, które wprowadzają m.in. instytucję „ślepego pozwu”. Umożliwia ona ofiarom anonimowego hejtu dochodzenie swoich praw, bez konieczności natychmiastowego ujawniania tożsamości sprawcy. W praktyce to platformy internetowe i operatorzy telekomunikacyjni mają obowiązek udostępnienia danych hejtera na żądanie sądu. To znacząco ogranicza anonimowość i bezkarność w sieci. Polski rząd zintegrował też krajowe przepisy z europejskimi regulacjami, jak Akt o usługach cyfrowych (DSA). Umożliwia to szybszą identyfikację i blokowanie nielegalnych treści. Dzięki tym rozwiązaniom użytkownicy zyskują większe poczucie bezpieczeństwa.

Psychologiczne konsekwencje hejtu i sposoby przeciwdziałania mowie nienawiści

Hejt w sieci może mieć poważne konsekwencje, które wpływają nie tylko na nasze zdrowie, ale i życie. W tym miejscu warto wspomnieć przede wszystkim o pokoleniu dzisiejszej nastoletniej młodzieży, która dorasta w świecie filtrów, doskonałości i nieustannego porównywania w social mediach. O przykładach tragicznych konsekwencji mowy nienawiści można by już śmiało napisać książkę. Bo słowo ma moc, a to negatywne może czasem nawet zabić. Depresja, lęk i zaniżone poczucie własnej wartości to ogromne skutki jakie niesie ze sobą hejt w sieci. Dlatego tak ważne jest w takich sytuacjach pomoc psychologiczna, która pozwala odzyskać dystans między światem wirtualnym, a rzeczywistym. Warto także pomyśleć o szkoleniach rozwojowych i terapeutycznych, dzięki którym nie tylko można zrozumieć mechanizm funkcjonowania hejtu, ale i otrzymać narzędzia służące do przeciwdziałania mowie nienawiści.

Podsumowanie

Język nienawiści w sieci dynamicznie się zmienia, stając się bardziej podstępny i zróżnicowany. Cyfryzacja i rozwój mediów społecznościowych sprawiły, że mowa nienawiści przybiera formę nie tylko jawnych ataków, ale też subtelnych, ukrytych przekazów, które coraz trudniej jest wykryć i zwalczyć. Choć przez skutki hejtu cierpią wszyscy, to szczególną troską należy otoczyć nastoletnią młodzież, której przyszło dojrzewać w czasach nieustannej rywalizacji o liczbę polubień. W ostatnim czasie pojawiły się jednak nowe regulacje prawne, dzięki którym hejterzy nie mogą się już czuć aż tak bezkarni. Dzięki m.in. różnego typu szkoleniom i formom wsparcia także i społeczeństwo jest dużo bardziej świadome jeśli chodzi o mechanizmy funkcjonowania hejtu. Bo w sieci możemy dziś poczuć się bardzo samotni, nawet, wśród milionów ludzi.

Przeczytaj także: Storytelling w biznesie: sztuka opowiadania, która sprzedaje